проф.д-р Христо Петрески
КРАТКАТА ПРОЛЕТ И НАСОЛЗЕНАТА ЗАВЕСА
- Сонувач и поет
За да се видоизменат и надминат овие гранични ситуации, неопходна е тимската работа на режисерот со актерите и другите соработници (како театарска група, односно трупа). Притоа, балансирајќи и намалувајќи го јазот и разликите меѓу техниката и спонтаноста, ритуалниот театар денес, па и кај нас, зазема сé поприсутно и пореспектабилно место, а еден од светлите примери на тој план беше токму неодамна и прерано починатиот истакнат македонски режисер и професор Владо Цветановски.
За него, неговиот пријател – актерот Владо Јовановски, не случајно, напиша: “Во режијата беше сонувач! А и кога не режираше сонуваше. Ги сонуваше сцените, ликовите, претставите, во кои со еден преубав соновен јазик знаеше да го вткае и фолклорното и традиционалното и историското и митолошкото и есхатолошкото. “Животот е сон, а сонот живот“ како што вели Педро Калдерон де ла Барка со кого Владе меѓу последните се збогува од сцената… Владе Цветановски беше УМ на етносот и повеќе од тоа. Поет по душа, со оригинална поетика во изразот.
Случајот сакаше така, токму по изведбата на претставата “Животот е сон“, прикажана на Фестивалот “Ристо Шишков “ во Струмица, и јас да ја имам една од последните средби со Владо Цветановски, кого го ценев и сакав како режисер, но и како човек.
Да, токму таа претстава, како и многуте пред неа, влегува во корпусот на ритуалниот македонски театар, (ре)презентиран од Владо Цветановски, а кој се одликува со присуството на митското и фолклорното, на архаичното и рустикалното, на битовото и ритмичното. И во оваа претстава доминира силната визуелност, која речиси секогаш е силна страна на неговите претстави.Честите масовни сцени и нивната брза промена, раскошната грандиозна сценографија, прекрасните разнобојни костими, грижата за секој детал – тоа се стожерните карактеристики на неговите специфични режисерски постановки, кои со право можат да се наречат идентитетски, автентични и македонски.